Posted by Gdy byłem na pierwszym roku studiów z zarządzania, nasz profesor z przedmioty Podstawy zarządzania każdy wykład zaczynał od stwierdzenia: „Praca menedżera polega na podejmowaniu decyzji”. Od samego początku jednak coś mi się nie zgadzało – jeśli to tylko menedżer podejmuje decyzje, to czy jest pewnego rodzaju bogiem? A co z pozostałymi pracownikami, czy oni nie podejmują decyzji?
Po latach doświadczeń w zarządzaniu projektami, własną firmą i częścią dużej organizacji wiem, że menedżer podejmuje decyzje, ale nie jest to jego główna praca. Decyzje są częścią naszego życia i każdy podejmuje setki albo nawet tysiące decyzji w ciągu dnia. Decyzje menedżera są po prostu pewnego rodzaju, być może o ważniejszych skutkach niż decyzje innych pracowników, ale wcale tak być nie musi! Pracownicy również podejmują czasem ważne decyzje.
Decyzje to pewnego rodzaju zwrotnice w naszym postępowaniu – tak jak zwrotnice na makiecie kolejki PIKO pozwalają jechać pociągom w odpowiednią stronę, tak nasze decyzje kierują nasze działania w kierunku różnych konsekwencji. Skoro każdy z nas podejmuje decyzje, to również robot menedżer musi to potrafić. Czego potrzebuje do podejmowania decyzji?
Na początku ustalmy, z czego składa się decyzja.
Po pierwsze, każda decyzja musi mieć opcje decyzyjne, np. A i B. Mogą być tylko dwie, albo dużo więcej. Im więcej, tym trudniej. Robot menedżer musi umieć zatem stworzyć te opcje decyzyjne lub je znaleźć. Większość problemów życiowych nie ma gotowych opcji decyzyjnych, ale pewna część ma – możemy iść do sklepu i kupić spodnie (każda para spodni o odrębna opcja decyzyjna). Tworzenie opcji jest dużo trudniejsze, niż ich wynajdowanie. To naprawdę będzie trudne dla robota menedżera. Jak to robić, to temat na osobny wpis.
Po drugie, każda decyzja ma kryteria oceny opcji decyzyjnych. Najczęściej kryteriów jest więcej niż jedno. Na przykład w przypadku wyjazdu na wakacje kryterium może stanowić stopień, w jakim aktywnie spędzamy czas, osoby, z którymi mamy jechać lub cena. Im mniej kryteriów, tym łatwiej podjąć decyzję. Kryterium musi mieć też kierunek. Na przykład cena za wakacje powinna być niska, ale cena prezentu na wesele raczej wysoka, bo nie wypada kupić coś taniego. Podobnie z punktu widzenia firmy ceny naszych produktów powinny być wysokie, ale z punktu widzenia klienta niskie.
Po trzecie, każde kryterium musi mieć swoją ważność w relacji do innych kryteriów. Wyjeżdżając na wakacje ważniejsze może być dla nas z kim jedziemy, niż jak aktywnie będzie tam spędzać czas. Cena może najważniejsza albo… najmniej ważna. Oczywiście, każda kombinacja jest dopuszczalna.
Po czwarte, aby ocenić każdą opcję decyzyjną, A, B, C…, musimy mieć informacje o tej opcji, czyli musimy coś o niej wiedzieć. I dopiero wtedy możemy stwierdzić, który wariant warto wybrać z punktu widzenia kryteriów i ich ważności, opisanych powyżej.
Jeśli chcesz sprawdzić, jak działa narzędzie menedżerskie na platformie http://transistorshead.com/, napisz do mnie, wyślę ci login i hasło, wtedy poznasz narzędzie menedżerskie DECISIONS do podejmowania decyzji.
Jak widzisz, robot menedżer, aby podjąć jakąkolwiek decyzję, musi wiedzieć całkiem sporo: musi znać opcje decyzyjne (lub je stworzyć), wiedzieć, jakie są kryteria i ich ważność, a w końcu dowiedzieć się jak najwięcej o opcjach, aby je ocenić względem kryteriów. Przyznasz, że to dość trudne zagadnienie dla sztucznej inteligencji, a ChatGPT nie ma co startować do tej konkurencji… Niemniej, to da się zrobić, potrzebne są tylko narzędzie menedżerskie online, używane przez menedżera człowieka, za pomocą których robot menedżer nauczyć się, jak określać te cztery elementy decyzji.
Aby dowiedzieć się więcej, jak sztuczna inteligencja podejmuje decyzje w porównaniu do człowieka i jaka jest zależność pomiędzy sukcesem z decyzji i prawdopodobieństwem jej trafności, zobacz na YT: Humans vs. AI: who makes the best decisions?
A tu ciekawy artykuł o tym, jak sztuczna inteligencja może pomagać w podejmowaniu decyzji w przedsiębiorstwie: