Posted by Na pewno słyszałeś o czymś takim, jak wizja firmy. Oczywiście, słyszałeś, że coś takiego jest, że wypadałoby mieć, ułożyć, sformułować. Tylko co to właściwie jest i po co komu takie „coś”? Do tego jeszcze myli nam się często, czym różni się wizja od misji, a misja mylona jest z celami strategicznymi, więc zacznijmy od początku.
Czy zdajesz sobie z tego sprawę, że wszystko zaczyna się od wielkiego chcenia? To może nie jest zbyt biznesowe stwierdzenie i nie znajdziesz go w żadnych podręcznikach zarządzania, ale żadne przedsięwzięcie nie powstałoby, gdyby właściciele lub pracownicy firmy czegoś bardzo nie chcieli i nie chcieli dążyć do realizacji swoich marzeń. Takie marzenie o twojej firmie – jaka będzie po roku lub po pięciu latach – pozwala ruszyć z miejsca i pokonywać trudności, które są największe zawsze na początku (dalej też wydają się największe, ale to nie do końca prawda…).
Kiedy powstaje wizja firmy? Otóż najczęściej nie wtedy, gdy tego chcesz. Jeśli chcesz się umówić ze wspólnikami lub pracownikami za tydzień o 9.00 rano na spotkanie w sprawie wizji, to nie jest to do końca dobry pomysł. Oczywiście, kiedyś będzie trzeba usiąść, wspólnie omówić przemyślenia, napisać coś, poprawić, zredagować. Ale to nie jest ten etap! Na razie poczekaj na własne pomyśli…
Wizja firmy, przedsięwzięcia, projektu lub wybranej działalności firmy powstaje najczęściej wtedy, gdy mamy olśnienie w jakiejś sprawie, którą się zajmujemy. Taki obraz przyszłości pojawia się w naszej wyobraźni nagle, jakby znikąd. Musimy go jednak dobrze zapamiętać i spróbować zoperacjonalizować (trudne słowo, zoperacjonalizować czyli przełożyć) na misję firmy (lub przedsięwzięcia), a potem na cele.
Kiedy jako młody doktor, specjalista z zarządzania, zatrudniłem się na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (dziś Szkoła Filmowa im. K. Kieślowskiego), oprócz pracy ze – jak się potem okazało – wspaniałymi studentami i kontaktów z wybitnymi twórcami dostałem zupełnie nietypowe dla mnie zadanie: sprawić, aby WRiTV stał się międzynarodowy!
Miałem z tym wielki problem – nie wiedziałem co, jak, kiedy, z kim… Czyli nie potrafiłem odpowiedzieć na żadne z podstawowych pytań menedżera. Pewnego dnia wszedłem do studenckiego baru w naszym starej siedzibie w katowickim OPT i zobaczyłem przy stoliku Polaka, Ukraińca i Turczynkę (która była, tak naprawdę, jedyną naszą zagraniczną studentką). I wtedy dostałem olśnienia – nagle ujrzałem takie międzynarodowe towarzystwo przy wszystkich stolikach w pomieszczeniu. Nagle zrobiło się tłoczno i gwarno od różnych języków. Zmysłami poczułem to, co chcemy osiągnąć za parę lat.
Pobiegłem do mojego pokoju i szybko zapisałem sobie prostą wizję dla WRiTV: Jesteśmy w pełni międzynarodową szkołą filmową, będąca w pierwszej piątce szkół filmowych w Europie Centralnej i Wschodniej. Z tej wizji wyniknęło podpisanie ponad 80 umów z innymi uczelniami europejskimi, setki studentów Erasmus, dziesiątki profesorów zagranicznych prowadzących u nas zajęcia itp. Kiedy kończyłem pracę jako Prodziekan Szkoły Filmowej, byliśmy najbardziej umiędzynarodowionym wydziałem Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, zostawiając naszą konkurencję w innych miastach daleko w tyle. Nic z tego nie zaistniałoby, gdyby nie wizja…
Podsumowując, wizja organizacji (firmy lub jej części) to jej obraz w przyszłości. Jest to marzenie zarządu (właścicieli, pracowników), do którego realizacji organizacja będzie dążyła angażując wszelkie niezbędne zasoby (!) i uruchamiając odpowiednie procesy (!).
Wizja organizacji musi odpowiadać na pytania w 5 obszarach:
- Kto będzie naszym odbiorcą? (Odpowiedzialność)
- Jakie problemy będziemy rozwiązywać? (Domena biznesu)
- Jakie podmioty z nami będą współpracować lub konkurować? (Otoczenie biznesu)
- Jakie będą mierniki sukcesu? (Standardy sukcesu)
- Jakie powinny być zasady funkcjonowania organizacji? (Organizacja działalności)
Moim zdaniem na ostatnie pytanie nie warto odpowiadać zbyt wcześnie. Często też trudno to ująć w krótki, zwięzły sposób. Pytanie 5 można zostawić do momentu, gdy będziemy precyzować kulturę organizacyjną, o której napiszę w kolejnych wpisach na blogu.
Jak poprawnie zapisać wizję swojej formy w postaci odpowiedzi na powyższe pytania? Spójrz na dwa przykłady. Pierwszy dotyczy firmy DHL, a drugi LOT. Numery w nawiasach oznaczają odpowiedzi na pytania, które przeczytałeś powyżej.
DHL:
(1) Klienci mają zaufanie do DHL Polska jako wiodącego partnera, zapewniającego (2) zintegrowane usługi ekspresowe i rozwiązania logistyczne, będącego (3) integralną częścią międzynarodowej korporacji. DHL Polska jest liderem branży usług logistycznych (TSL) pod względem (4) jakości, rentowności i udziałów w rynku.
LOT:
LOT jest (3) przewoźnikiem (4) pierwszego wyboru dla (1) klientów (2) podróżujących z i do Polski.
Jak powiązać wizję firmy z misją firmy opiszę w kolejnym poście.