Świat po ChatGPT: jakie zawody zostaną szybko zastąpione przez sztuczną inteligencję?

Posted by

Od kilku miesięcy trwa dyskusja, jakie skutki dla społeczeństw będzie miało rozpowszechnienie się sztucznej inteligencji, która dzięki firmie OpenAI utożsamiana jest z Chatem GPT. Na początku tworzenia tego bloga przytoczyłem artykuł z 2016 roku, gdzie kilkuset naukowców wypowiedziało się na temat swoich przewidywać co do zastąpienia przez sztuczną inteligencję ludzi w poszczególnych zawodach.

Po kilku miesiąc od tego wpisu mam dwa spostrzeżenia. Po pierwsze, jeszcze w styczniu 2023 roku prawie nikt nie wiedział o istnieniu firmy OpenAI i Chacie GPT! Temat sztucznej inteligencji powszechnego użytku prawie nie istniał w świadomości ludzi ani w mediach. Po drugie, wtedy wskazywałem, że w dotychczasowych badania nie wskazuje się menedżera jako zawodu, który może być zastąpiony przez sztuczną inteligencję. I co ciekawe, tu nadal nic się nie zmieniło!

Innymi słowy: zarówno wtedy, kiedy sztuczna inteligencja była raczej tworem z filmów science fiction albo wyglądała jak superkomputer pełen układów scalonych (to było w 2016 roku, czyli zupełnie niedawno!), jak i teraz, gdy sztuczna inteligencja zapukała do Kowalskiego za pomocą Chata GPT, menedżer jako zawód nadal nie jest wymiany wśród tych, które mogą być zastąpione robotem.

Od razu wyjaśnię, że zwykle mówię „zastąpi menedżera człowieka menedżerem robotem”, bo jest to nieco prostsza forma językowa, a także jest bardziej pojemna, gdyż uważam, że sztuczna inteligencja może być częścią robota menedżera, ale niekoniecznie jego najważniejszą częścią. Pisałem niedawno o narzędziach menedżerskich, które są niezbędne do tego, aby robot działał i mógł rozwiązywać problemy organizatorskie, a nie tylko być generatorem porad. Pozostaje jeszcze kwestia fizycznej reprezentacji, jak tenże menedżer miałby wyglądać. Kwestią otwartą jest, czy ma to być humanoid siedzący za biurkiem, czy aplikacja w telefonie ustawiająca zadania w kalendarzu swojego zespołu.

Wróćmy do zawodów, które mogą być zastąpione przez sztuczną inteligencję. Znalazłem ciekawy film, w którym autor przedstawia wyniki badań dotyczące możliwości zastąpienia wykonywanych zadań przez sztuczną inteligencję. Okazuje się, że stopień zastąpienia jest tym większym, im… większy udział procesów kognitywnych nad procesami fizycznymi. Paradoksalnie jednak, wykonywanie przez człowieka tych zadań wymaga dłuższego czasu ćwiczeń i powtórzeń! Z tego wynika, że im bardziej skomplikowany zawód pod względem wykonywanych procesów myślowych, tym potencjalnie będzie łatwiejszy do zastąpienia przez sztuczną inteligencję.

Podsumowując, nie wiem, czy zdajesz sobie sprawę, że zaczął się wyścig człowieka z „komputerem”. Wyścig dość nierówny i musi się on skończyć przegraną człowieka. Taki sam wyścig, ale w zakresie pracy fizycznej rozpoczął się ponad sto lat temu, gdy powstawały pierwsze wieloseryjne produkcje np. samochodów i Henry Ford postanowił skorzystać z rozwiązania podpatrzonego w rzeźni i skonstruować pierwszą linię produkcyjną. Na początku pracowali przy nie ludzie, ale z czasem praca robotników została zastąpiona pracą robotów.

W przypadku procesów fizycznych człowiek przegrał z maszyną. Tym razem będzie dokładnie tak samo w przypadku procesów kognitywnych. Zajmie to jednak nie sto lat, ale kilkanaście…